![]() |
ยานอนหลับโดมิคุมแบบเม็ดและแบบน้ำ |
โดมิคุม (Dormicum) หรือ มิดาโซแลม (ภาษาอังกฤษ Midazolam) เป็นยานอนหลับ ในกลุ่ม short acting benzodiazepine ที่ดูดซึมในทางเดินอาหารได้ดีที่สุดเมื่อเทียบกับยานอนหลับตัวอื่นๆ มีค่าครึ่งชีวิตสั้นมากประมาณ 2 ชั่วโมง มี active metabolite ที่มีค่าครึ่งชีวิตสั้นมากเช่นกัน จึงเหมาะสำหรับคนที่หลับยาก แต่เมื่อหลับแล้วจะหลับได้ปกติจนถึงเช้า ไม่เหมาะที่จะให้คนหลับได้เองแต่มักตื่นกลางดึก ใช้เป็นยาช่วยในการนอนหลับในคืนก่อนจะทำศัลยกรรม หรือการใช้เครื่องมือตรวจวินิจฉัยโรคต่างๆ
ยานอนหลับโดมิคุม ตัวนี้อาจทำให้เกิดภาวะจำสิ่งที่ตนกระทำไม่ได้ คือเสียความทรงจำช่วงขณะที่ยาออกฤทธิ์หรือในบางรายอาจมีอาการประสาทหลอนเหมือนผู้ป่วยโรคจิตได้ ดังนั้นจึงต้องควรระวังการในการใช้ยานี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้สูงอายุ
รูปแบบเภสัชภัณฑ์ของโดมิคุม มีทั้งแบบยาเม็ด ( ขนาด 15 มิลลิกรัม/เม็ด) และยาฉีดเข้าหลอดเลือดดำหรือกล้ามเนื้อ ( ขนาด 5มิลลิกรัม/มิลลิลิตร/แอมพูล และ15มิลลิกรัม/3มิลลิลิตร/แอมพูล)
ขนาดการใช้ยาโดมิคุม
ขนาดยาปกติ คือ 1 เม็ด (15 มก.) ในผู้สูงอายุ ถ้าแพทย์เห็นสมควรอาจให้ซ้ำอีก (1/2 – 1 เม็ด) ในตอนดึกคืนนั้นอีกก็ได้ เนื่องจากโดมิคุม หรือ มิดาโซแลม ออกฤทธิ์เร็ว จึงกินทันทีก่อนจะเข้านอน เมื่อใช้ขนาดปกติได้ผลแล้วสำหรับสองสามคืนแรก ต่อมาจะลดเหลือ 1/2 เม็ดก็ได้ การให้ยาโดมิคุมโดยการรับประทานจะเริ่มปรากฏฤทธิ์ที่ทำให้ง่วงที่เวลาประมาณ 15 นาที ขณะที่การฉีดเข้าหลอดเลือดดำจะออกฤทธิ์ภายในเวลา 1-5 นาที
สำหรับการใช้ยาก่อนทำศัลยกรรม อาจให้โดมิคุม หรือมิดาโซแลม 1 เม็ด กิน 30 – 60 นาที ก่อนผ่าตัด นอกจากในรายที่แพทย์จะต้องการให้ชนิดฉีด
อาการไม่พึงประสงค์ในการใช้ยาโดมิคุม
การใช้โดมิคุมมีอาการที่พบบ่อยได้แก่ ง่วงซึม เดินเซ หากได้รับยาติดต่อกันเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดภาวะพึ่งยาทั้งทางร่างกายและจิตใจได้ และเมื่อหยุดยากะทันหันก็อาจก่อให้เกิดอาการถอนยาคือ อาการนอนไม่หลับ
ในการฉีดยาโดมิคุมชนิดน้ำเข้าหลอดเลือดดำนั้นอาจกดการหายใจ และทำให้เกิดความดันโลหิตต่ำอาการอื่นๆที่พบบ้างได้แก่ พฤติกรรมบกพร่อง ความจำด้อยลง ปวดศรีษะ มึนงง สับสน วิตกกังวล ไม่อยู่นิ่ง เปลี้ย เวียนศรีษะ เพ้อ กระสับกระส่าย เดินเซ ฝันร้าย พูดไม่ชัด คลื่นไส้ อาเจียน ปากแห้ง ท้องผูก
ข้อจำกัดในการใช้ยาโดมิคุม
ไม่ควรใช้โดมิคุม หรือ มิดาโซแลม สำหรับแก้ไขอาการนอนไม่หลับกับผู้ป่วยที่เป็นโรคจิตหรือมีอาการซึมเศร้าอย่างแรง ซึ่งในกรณีเช่นนี้แพทย์จะต้องรักษาที่ต้นเหตุเสียก่อน เช่นเดียวกับยาสงบประสาทชนิดอื่นๆ ควรใช้ด้วยความระมัดระวังในผู้ป่วยที่มีการทำลายของเนื้อสมอง ระบบการหายใจบกพร่องอย่างแรง หรือผู้ป่วยทีสุขภาพทั่วไปไม่ดี (ผู้ป่วยเช่นนี้จะมีความไวต่อยามากขึ้น)
ถ้าใช้ขนาดสูงเป็นระยะเวลานานอาจทำให้เกิดการติดยาโดมิคุมได้ เช่นเดียวกับยาสงบประสาท และยากล่อมประสาทชนิดอื่นๆ รวมถึงการใช้ยาติดต่อกันเป็นระยะเวลานานๆ จะทำให้เกิดภาวะพึ่งยาหรือติดยาโดมิคุมได้
ข้อห้ามในการใช้ยาโดมิคุม
1. ผู้ที่มีประวัติเคยติดยาหรือติดเหล้ามาก่อน เพราะจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการติด
2. สตรีมีครรภ์และระยะให้นมบุตร ขอย้ำ ห้ามใช้โดมิคุม โดยเฉพาะ 3 เดือนแรกของการตั้งครรภ์
3. ไม่ควรใช้โดมิคุมกับเด็กเพราะยังไม่มีข้อมูลการใช้เพียงพอ
การนำโดมิคุมไปใช้ในทางที่ผิด นำไปใช้ในการก่ออาชญากรรม โดยเหล่ามิจฉาชีพนำไปใช้ในการมอมเมาเหยื่อเป้าหมายที่เป็นหญิงสาวตามศูนย์อาหาร หรือฟาสต์ฟู้ด ถึงแม้ว่ายาโดมิคุมตัวนี้จะจัดเป็นยาควบคุมที่ต้องสั่งจ่ายโดยแพทย์เท่านั้น และโดมิคุมไม่มีจำหน่ายตามร้านขายยาทั่วไป แต่ยังพบว่ามีการลักลอบซื้อขายโดมิคุมกันอยู่ จึงทำให้เกิดช่องทางการนำยามาใช้ในทางที่ผิด ทั้งตัวผู้ป่วยที่ใช้ยานี้อยู่มักจะหาซื้อยามาทานต่อเอง และเหล่ามิจฉาชีพที่นำยาโดมิคุมไปใช้ในการมอมเมาผู้อื่น
การควบคุมยาโดมิคุมตามกฎหมาย โดมิคุมจัดเป็นวัตถุออกฤทธิ์ในประเภท 2 ตามพระราชบัญญัติวัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท พ.ศ. 2518 ตั้งแต่ พ.ศ. 2534 ควบคุมการนำเข้าและจำหน่ายโดมิคุมโดยกองควบคุมวัตถุเสพติด สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา
และในฐานะเป็นผู้ที่ได้รับมอบหมายโดยตรงจากกระทรวงสาธารณสุข เพื่อจำหน่ายให้แก่ผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม ผู้ประกอบโรคศิลปะแผนปัจจุบันชั้นหนึ่งในสาขาทันตกรรม และผู้ประกอบการบำบัดโรคสัตว์ชั้นหนึ่ง ใช้ประโยชน์ในการรักษาพยาบาลสำหรับคนไข้หรือสัตว์ที่ตนบำบัดอยู่ โดยห้ามขายโดมิคุมในสถานที่ขายยาแผนปัจจุบันโดยเด็ดขาด
บทลงโทษในการทำความผิดและการกำหนดโทษ
1. มาตรา 89 ผลิต,ขาย,นำเข้า,ส่งออกยาโดมิคุม ระวางโทษจำคุก 5 ปี ถึง 20 ปี ปรับเงินตั้งแต่ 100,000 บาท ถึง 400,000 บาท
2. มาตรา 106 ทวิ ครอบครอง ระวางโทษจำคุก 5 ปี ถึง 20 ปี ปรับป็นเงินตั้งแต่ 100,000 บาท ถึง 400,000 บาท
3. มาตรา 106 ตรี เสพระวางโทษจำคุก 1 ปี ถึง 5 ปี ปรับเงินตั้งแต่ 20,000 บาท ถึง 100,000 บาท
4. มาตรา 106 จัตวา วรรค 1 จูงใจ ชักนำ ยุยง ส่งเสริม หรือใช้อุบายหลอกลวงหรือขู่เข็ญให้ผู้อื่นเสพหรือกินยาโดมิคุม ระวางโทษจำคุก 2 ปี ถึง 10 ปี ปรับเงินตั้งแต่ 40,000 บาท ถึง 200,000 บาท
5. มาตรา 106 จัตวา วรรค 2 จูงใจ ชักนำ ยุยงส่งเสริมใช้อุบายหลอกลวงหรือขู่เข็ญให้ผู้อื่นเสพยาโดมิคุม โดยเป็นการกระทำต่อหญิง หรือต่อบุคคลซึ่งยังไม่บรรลุนิติภาวะ ระวางโทษจำคุก 3 ปี ถึง ตลอดชีวิต ปรับเงินตั้งแต่ 60,000 บาท ถึง 500,000 บาท
ที่มา: narcotic.fda.moph.go.th
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น